Aby zrozumieć, czym są akcje i jak działają giełdy, musimy zagłębić się w historię tej ostatniej – w szczególności historię tego, co stało się znane jako korporacja, a czasem spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o. o.). Korporacje w takiej czy innej formie istnieją od czasu, gdy jeden przedsiębiorca z zamierzchłych czasów przekonał kilku innych, by połączyli swoje zasoby dla obopólnych korzyści.
Historia korporacji i powstawanie giełd
Pierwsze statuty korporacyjne powstały w Wielkiej Brytanii już w XVI wieku, ale generalnie o nich dzisiaj możemy myśleć jak o państwowej korporacji będącej własnością rządu, takiej jak poczta.
Prywatne spółki powstawały stopniowo na początku XIX wieku w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Europie Zachodniej, gdy rządy tych krajów zaczęły zezwalać każdemu na ich tworzenie.
Korporacje jako państwowe instytucje
Aby korporacja mogła robić interesy, musi skądś wziąć pieniądze. Zazwyczaj jedna lub więcej osób wnosi początkową inwestycję, aby uruchomić firmę. Przedsiębiorcy ci mogą przeznaczać część własnych pieniędzy, ale jeśli nie mają wystarczająco dużo, będą musieli przekonać inne osoby, takie jak inwestorzy venture capital lub banki, do zainwestowania w ich działalność.
Emitowanie akcji
Mogą to zrobić na dwa sposoby: emitując obligacje, które są w zasadzie sposobem na sprzedaż długu (lub zaciągnięcie pożyczki, w zależności od punktu widzenia) lub poprzez emisję akcji, czyli udziałów we własności firmy.
Powstanie giełd publicznych
Dawno temu właściciele akcji zdali sobie sprawę, że byłoby wygodniej, gdyby istniało centralne miejsce, w którym mogliby handlować między sobą, i tak narodziła się giełda publiczna. W końcu dzisiejsze giełdy wyrosły z tych miejsc publicznych.
Korporacja jest generalnie uprawniona do tworzenia tylu udziałów, ile zechce. Każda akcja to niewielka część własności. Im więcej posiadasz akcji, tym więcej posiadasz firmy i tym większą masz kontrolę nad jej działalnością. Spółki czasami emitują różne klasy akcji, z którymi wiążą się różne przywileje.
Emisja obligacji i akcji
Tak więc korporacja tworzy pewne akcje i sprzedaje je inwestorowi za ustaloną cenę, korporacja ma teraz pieniądze. W zamian inwestor posiada pewien stopień własności w korporacji i może sprawować nad nią pewną kontrolę. Korporacja może nadal emitować nowe akcje, o ile potrafi przekonać ludzi do ich zakupu. Jeśli firma osiągnie zysk, może zdecydować się na zainwestowanie pieniędzy z powrotem w działalność firmy lub wykorzystanie ich części na wypłatę dywidendy z akcji.
Sprawdź też: Inwestowanie w indeksy giełdowe – na czym to polega?
Rynki publiczne i prywatne giełdy
Sposób działania każdej giełdy zależy od jej wewnętrznej organizacji i regulacji rządowych. NYSE (New York Stock Exchange) jest korporacją non-profit, podczas gdy NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automated Quotation) i TSE (Toronto Stock Exchange) to firmy nastawione na zysk, zarabiające pieniądze poprzez świadczenie usług handlowych.
Większość firm, które wchodzą na giełdę, istnieje już od jakiegoś czasu. Wejście na giełdę daje spółce możliwość potencjalnie ogromnego zastrzyku kapitału, ponieważ miliony inwestorów mogą teraz z łatwością kupować akcje. Naraża również korporację na ściślejszą kontrolę regulacyjną ze strony regulatorów rządowych.
Kiedy korporacja decyduje się na wejście na giełdę, po złożeniu niezbędnych dokumentów w rządzie i na wybranej przez siebie giełdzie, dokonuje pierwszej oferty publicznej (IPO). Spółka zdecyduje, ile akcji wyemituje na rynku publicznym i za jaką cenę chce je sprzedać. Kiedy wszystkie akcje w ofercie publicznej zostaną sprzedane, firma może wykorzystać wpływy na inwestycje w biznes.
Zostaw komentarz